Της γιαγιάς τα παραμύθια...

Σήμερα πέρασα ένα ξεχωριστό Σαββατόβραδο...
Δεν είχε χορό και μουσικές... δεν είχε φλερτ και καψουρίτσες... δεν είχε πλάκες και συζητήσεις... είχε όμως ιστορίες...
Παραμύθια άλλης εποχής...
Ασπρόμαυρα... Με γεύσεις και οσμές άλλης εποχής...
Και τη φαντασία να ζωγραφίζει - όσο είναι δυνατόν - εικόνες και τοπία βγαλμένα από μπαούλα...

Ναι, σήμερα πέρασα το Σαββατόβραδο μου με την προγιαγιά μου...
Στην πίσω αυλή του σπιτιού της.
Με γλυκό λικεράκι, κάποιο φυστικάκι, και στα κλεφτά (λόγω διατροφής) ένα παγωτίνι - κερασμένο από μένα, για εκείνη / και από εκείνη σε μένα...

Τη θυμάμαι παλιότερα, σαν ίδια πάντα φιγούρα, πληθωρική, με ένα πλατύ χαμόγελο, με την περμανάντ της και την ποδιά της που στις τσέπες της είχε τζοκόντες και μερικές φουρκέτες για να στρώνει το μαλλί...
Μάλιστα, τότε έπρεπε να μαθαίνω ορθογραφία, και προκειμένου να διαβάσω, καθόταν δίπλα μου και έπαιρνε ένα κομμάτι χαρτί και προσπαθούσε να γράψει κι εκείνη το όνομα της... Πάντα έγραφε σωστά το μικρό. Στο επίθετο όμως κολλούσε στο δεύτερο ή τρίτο γράμμα και αντ' αυτού, άρχιζε να ζωγραφίζει και να γελάει σα μικρό παιδί...

Τη θυμάμαι πάντα ίδια. Με τη ρόμπα της ("είναι φερμένη από τότες που έμενα στην Αμερική"), με ένα χαρτομάντηλο στο χέρι όποτε έβλεπε Λάμψη γιατί συγκινούνταν, να μουρμουράει τραγούδια από το χωριό, να αγναντεύει από το παράθυρο... κάθε πρωί να σκίζει το χαρτάκι από το ημερολόγιο της και να με βάζει να της διαβάζω το ποιηματάκι που γράφει από πίσω... 3-4 φορές, μέχρι να το μάθει...("και για πες το άλλη μια...")
Να την αγκαλιάζω και να γαργαλιέται (με το παραμικρό) και να τη βάζω να μου λέει παραμύθια...

Όχι... η χιονάτη και η κοκκινοσκουφίτσα είναι παντελώς άγνωστες φιγούρες...
Για την προγιαγιά μου, πρωταγωνιστές στις ιστορίες της ήταν κάποια λάμια, κάποιο γίδι, κάποιο αβωλολό (?) παιδί... ιστορίες από επαρχία... χωρίς ηθικά μηνύματα - αλλά πάντα να νικάει η λογική και ο σουρεαλισμός...

Αυτή τη φορά μου είπε ένα ξεχωριστό παραμύθι...
Μου μίλησε για τη ζωή της...
Μια ασπρόμαυρη ζωή, που έχοντας την εικόνα της από 1-2 ξεθωριασμένες φωτογραφίες για το πως ήταν τότε... προσπαθούσα να της δώσω εικόνα στο μυαλό μου...
Ποτέ δεν είχα κάτσει να σκεφτώ πόσο διαφορετικά έζησε τη ζωή της από το πως τη ζει κάποιος σήμερα.
Όχι, δεν είμαι τόσο βλάκας... ξέρω...άλλες εποχές... απλά να... δεν την είχα τοποθετήσει σε εκείνη την εποχή... Την έβλεπα αλλιώς...

Δεν είχα σκεφτεί ποτέ πως υπήρξε 16 και πως την έκλεψε ο προπαππούς μου για να την παντρευτεί. Δεν είχα αναλογιστεί πως εκείνος πήγε Αλβανία να πολεμήσει ενώ αυτή έζησε στην κατοχή με άλλα 7 αδέρφια. Δεν είχα μάθει ποτέ πως δε μιλιόταν με τη δικιά της γιαγιά για μια βεντέτα που κράτησε δεκαετίες. Δεν είχα διανοηθεί πως εκτελέσανε την μια της αδερφή, ενώ την άλλη τη δηλητηρίασαν. Δεν είχα διαπιστώσει πως γέννησε τη γιαγιά μου σε ένα γυναικώνα, με τη μάνα της να κάνει το ρόλο της μαίας... Πως έχει ταξιδέψει μόνο μια φορά. Πως δεν πήγε σχολείο ποτέ. Πως μεγάλωσε 3 γενιές ανθρώπων. Πως πήγαινε σε χωράφια. Πως έχει ξεμαλλιάσει κάποια άλλη. Πως μπορεί και να την κεράτωσε ο άντρας της. Πως είχε φίλες. Πως ...πως...πως...
Τόσες διαφορετικές ταινίες, τόσα διαφορετικά θέματα, με πρωταγωνίστρια την ίδια.
Και αυτό που δεν είχα συνειδητοποιήσει ποτέ είναι πως...Δεν είναι κομπάρσος στη δική μου ζωή...Είναι πρωταγωνίστρια στη δικής της ...

και όταν της είπα:
"Πωωωω..ρε γιαγιάκο, έχεις ζήσει τόσα μα τόσα πολλά... τι έχεις δει κι εσύ, ε?"
μου απάντησε με μια φυσικότητα:
"Ουυυ...ξέρεις για πότε πέρασαν τα χρόνια? Ούτε που τα κατάλαβα... Σα χθες μου φαίνονται όλα..."
(είναι 95 ετών)
...
Κάποια στιγμή έπρεπε να φύγω. Κάναμε και μια απόπειρα να τραγουδήσουμε μαζί ενώ έπαιζα κιθάρα... Δεν τα καταφέραμε. Άλλες μουσικές. Σχεδόν...
Βρήκαμε κι ένα που ξέραμε και οι δύο τους στίχους...
Να' το...(σε άλλη εκτέλεση όμως...χεχ...)
Τάνια Τσανακλίδου - Ας ερχόσουν για λίγο...